Rossiya: asosiy stavkani 18% gacha kamaytirish mumkin — ekspertlar prognozi

25 iyuldagi eng yaqin yig'ilishda Rossiya banki asosiy stavkani pasaytirish to'g'risida qaror qabul qilishi mumkin. So'rovda qatnashgan barcha ixtisoslashgan iqtisodchilar va tahlilchilar tuzatish amalga oshishiga rozi. Aksariyat ko'pchilik 2 foiz punktga — hozirgi 20 foizdan 18 foizgacha pasayishni taxmin qilmoqda. Bu stavkani maksimal darajada — 21 foizni saqlab qolgan davrdan keyin ketma-ket ikkinchi pasayish bo'ladi.

Tahlilchilar kelgusi qarorni inflyatsiyaning pasayishi, iste'molchilar faolligining pasayishi va mehnat bozorining sovishi belgilari bilan bog'lashadi. Joriy hisob-kitoblarga ko'ra, iyun oyida mavsumiy tuzatishni hisobga olgan holda yillik inflyatsiya 4 foizlik maqsad darajasiga yaqinlashdi. Shu bilan birga, pul massasining o'sish sur'ati, kreditlash va iste'mol qilish faolligi o'rtacha bo'lib qolmoqda.

Makroiqtisodiy ko'rsatkichlarni normallashtirish sharoitida regulyator pul-kredit siyosatini yumshatish uchun haddan tashqari tez kutishlarni qo'zg'atmasligi kerak. Shuning uchun barqarorlik belgilariga qaramay, Rossiya banki neytral ritorikani saqlab qolishi mumkin. Xususan, stavkaning umumiy pasayishi bilan uning o'rtacha yillik darajasi bo'yicha rasmiy prognoz ham tuzatilishi mumkin-19,2 foizgacha.

Ba'zi bozor ishtirokchilari ehtiyotkorlik bilan baholaydilar. Muqobil stsenariylarga ko'ra,pasayish bosqichi 1-1, 5 foiz punktni tashkil qilishi mumkin. Ushbu yondashuv valyuta kursining doimiy o'zgaruvchanligi, to'rtinchi chorakda mumkin bo'lgan inflyatsiya omillari — byudjet taqchilligidan mahsulot narxlarining mavsumiy o'zgarishiga qadar.

Tahlilchilarning alohida e'tibori haftalik inflyatsiyaga, shuningdek, iyul oyidagi kommunal tariflarni indeksatsiya qilish ta'siriga qaratilgan. Meva-sabzavot mahsulotlari narxlarining pasayishi va milliy valyutaning mustahkamlanishiga qaramay, bozor xizmatlari narxlarining oshishi bilan bog'liq xavflar saqlanib qolmoqda.

Markaziy bank ma'lumotlariga ko'ra, joriy pul-kredit siyosati fonida yalpi talabning sezilarli pasayishi kuzatilmoqda, bu esa narx bosimini cheklaydi. Shu bilan birga, iqtisodiyotdagi haddan tashqari issiqlik asta-sekin yo'q bo'lib ketmoqda: asosiy kapitalga investitsiyalarning o'sishi alohida tarmoqlar bilan cheklangan va uy xo'jaliklarining iste'moli kamayadi.

Shu bilan birga, mutaxassislarning ta'kidlashicha, ish haqining o'sishi hali ham mehnat unumdorligining o'sishidan oldinda va depozit stavkalarining pasayishi jamg'arma faoliyatining zaiflashishiga olib keladi. Bu dezinflyatsiya tendentsiyasining barqarorligi uchun potentsial xavflarni keltirib chiqaradi.

Markaziy bankning keyingi qadamlari har xil baholanadi. Ba'zi tahlilchilarning ta'kidlashicha, iyul oyidagi yig'ilishdan so'ng regulyator siyosatni yumshatishning inflyatsiya va valyuta kursi dinamikasiga, shuningdek, 2026 yilgi byudjet tuzilishiga ta'sirini baholash uchun pauza qiladi. Boshqalar yil oxirigacha stavkaning pasayishini davom ettirishni bashorat qilmoqdalar, ehtimol qolgan har bir yig'ilishda — 1-2 foiz punktidan iborat qadamlar. Konservativ mezon-dekabr oyiga qadar 14 foizlik daraja.

Regulyatorning ritorikasi va asosiy makroiqtisodiy ko'rsatkichlarning holatiga ko'ra, barqarorlashgan inflyatsiya va muvozanatli iqtisodiyot sharoitida stavkaning bosqichma-bosqich pasayishi stsenariysi asosiy bo'lib qolmoqda. Regulyatorning diqqat markazida kutish nazoratini saqlab qolish, kredit impulslarini boshqarish va uzoq muddatli narx barqarorligi uchun shart-sharoitlarni ta'minlash.