O'zbekiston savdoni soddalashtirish bo'yicha global indeksda rekord darajada o'sishni ko'rsatmoqda

UNTF Survey 2025 savdo tartib-taomillarini soddalashtirish bo'yicha o'tkazilgan global tadqiqot natijalariga ko'ra, O'zbekiston tashqi iqtisodiy faoliyatni raqamlashtirish va modernizatsiya qilishda nafaqat mintaqaviy, balki global ko'rsatkichlardan ham oshib borayotgan jadal taraqqiyotni namoyish etdi. Vazirlar Mahkamasi huzuridagi makroiqtisodiy va mintaqaviy tadqiqotlar instituti ma'lumotlariga ko'ra, respublika savdo shaffofligi va avtomatlashtirishning eng yuqori darajasiga ega mamlakatlar qatoriga kirdi.

Birlashgan millatlar tashkilotining global tadqiqoti 180 dan ortiq davlatlarni qamrab oladi va har ikki yilda bir marta raqamli yechimlarni joriy etish darajasini baholash va xalqaro savdoda to'siqlarni kamaytirish maqsadida o'tkaziladi. Markaziy indikator — Trade Facilitation Score-JST shartnomalarini amalga oshirish, qog'ozsiz va transchegaraviy elektron savdoni rivojlantirish, eksportda kichik biznes va ayollarning ishtirokini rag'batlantirish, shuningdek, "yashil" kun tartibini o'z ichiga olgan 62 yo'nalishni o'z ichiga oladi.

O'zbekistonning yig'ma indeksi 92,47% ni tashkil etdi, bu Markaziy Osiyo bo'yicha mintaqaviy o'rtacha (77%) va global darajadan (70,4%) ancha yuqori. Taqqoslash uchun, 2023 yilda respublika ko'rsatkichi 84,95% ni tashkil etdi. Ikki yil ichida 7,5 foizdan ortiq o'sish logistika, ma'muriyat va raqamli platformalarda islohotlarni amalga oshirish bo'yicha tizimli ishlarni aks ettiradi.

O'zbekiston shaffoflik (100%) va qog'ozsiz hujjat aylanishiga deyarli to'liq o'tish (96,3%) sohasida maksimal natijalarga erishdi. Bojxona protseduralarini avtomatlashtirish 95,83% darajaga yetdi. Transchegaraviy elektron savdoda ham yuqori ko'rsatkichlar qayd etilgan (88,89%).

Institutsional mexanizmlar va xalqaro hamkorlik kabi kamroq dinamik, ammo strategik muhim yo'nalishlar ham taraqqiyotni ko'rsatmoqda — 66,67%. Bu Jahon savdo tashkilotiga a'zo bo'lishga tayyorgarlik ko'rish va barqaror tashqi iqtisodiy infratuzilmani shakllantirish doirasida tizimli ish olib borilayotganidan dalolat beradi.

"Yagona oyna" tizimini rivojlantirish, ruxsatnomalar va sertifikatlar olish uchun elektron platformalarni joriy etish, shuningdek ma'lumotlar bazalarining idoralararo integratsiyasi alohida e'tiborga loyiqdir. Ushbu chora-tadbirlar eksport-import operatsiyalari ishtirokchilarining muddatlari va xarajatlarini sezilarli darajada kamaytirdi, investorlar va sheriklarning ishonchini oshirdi.

O'zbekiston milliy biznes uchun raqobatbardosh ekotizimni shakllantirish orqali mintaqadagi logistika va savdo markazi sifatida o'z mavqeini mustahkamlamoqda. O'zbekiston-2030 strategiyasining belgilangan maqsadlari, jumladan, eksport salohiyatini kengaytirish va global ta'minot zanjirlariga integratsiyalashuvi bilan bir qatorda savdoni soddalashtirish sohasidagi yutuqlar barqaror iqtisodiy o'sishning muhim tayanchiga aylanmoqda.