O'zbekiston 2025-yil boshidan beri inflyatsiyani idrok etishning eng past darajasini qayd etdi O'zbekistonda inflyatsiyani idrok etish 2025

Markaziy bank tomonidan o'tkazilgan iyun oyida o'tkazilgan aholi o'rtasida o'tkazilgan so'rov natijalariga ko'ra, O'zbekistonda inflyatsiyani sub'ektiv idrok etish darajasi joriy yil boshidan beri eng past darajaga yetdi. So'nggi 12 oy ichida narxlarning o'rtacha o'sishi 13,4 foizni tashkil etdi, bu may oyidagi ko'rsatkichdan 1,1 foiz punktga past. Bu, shuningdek, 2023-yil noyabr oyidan beri eng past ko'rsatkichdir. Respondentlarning eng tipik javobini aks ettiruvchi o'rtacha ball 11 foizga kamaydi.

Inflyatsiyani idrok etishdagi mintaqaviy farqlar

Aholining subyektiv his — tuyg'ulariga ko'ra, narxlarning eng katta o'sishi Toshkentda qayd etildi-16,2 foiz. Andijon (14,3 foiz) va Farg'ona (13,9 foiz) viloyatlarida ham respublika o'rtacha darajasidan ancha yuqori baholar qayd etildi. Shu bilan birga, inflyatsiya bosimini eng kam idrok etish Navoiy viloyati (11,5 foiz), Qoraqalpog'iston va Xorazm viloyatida (har biri 12,2 foiz) kuzatilmoqda.

Sanoat va kasblar: inflyatsiyani kim keskinroq his qiladi

Sanoat korxonalari xodimlari narxlarning oshishiga eng zaif bo'lib, inflyatsiyani o'rtacha 16,5 foizga baholadilar. Ulardan keyin qurilish sanoati (14,8 foiz) va transport sohasi (14,4 foiz) ishchilari keladi. Turizm (11 foiz), chakana savdo (11,4 foiz) va xizmat ko'rsatish sohasidagi (12,2 foiz) xodimlar narxlarning o'zgarishiga eng kam sezgir bo'lishdi.

Daromad narx dinamikasini idrok etish omili sifatida

Daromad darajasi va inflyatsiyani sub'ektiv idrok etish o'rtasida to'g'ridan-to'g'ri bog'liqlik mavjud. Oylik daromadi 15 million so'mdan yuqori bo'lgan fuqarolar narxlarning o'sishini o'rtacha 16,5 foiz, daromadi 2 million so'mdan kam bo'lgan respondentlar orasida esa bu ko'rsatkich 11,8 foizni tashkil etdi.

Ko'pincha shikoyat qiladigan narsa

Narxlarning ko'tarilishidan eng ko'p norozilikni keltirib chiqaradigan asosiy toifalar orasida go'sht va sut mahsulotlari etakchi o'rinni egallaydi — respondentlarning 53 foizi uni eng qimmat deb ko'rsatgan. Buning ortidan elektr va gaz (37 foiz) va benzin (31 foiz) kabi kommunal xizmatlar keladi. Dori-darmonlar (23 foiz), o'simlik moyi (21 foiz) va transport xarajatlari (20 foiz) ham tez-tez tilga olinadi. Shakar va shirinliklar narxining oshishi haqidagi shikoyatlarning qariyb ikki baravar ko'payishi qayd etildi — 11 foizdan 21 foizgacha.

Respondentlarning eng kam soni non, un, guruch va ta'lim xizmatlari narxining 9 foizga oshganini qayd etdi.

Makroiqtisodiy istiqbol

Markaziy bank raisi Timur Ishmetovning so'zlariga ko'ra, 2025 yil inflyatsiya bosimi sharoitida o'tish davri bo'ladi. 2026 yildan boshlab narxlarning barqaror pasayishi kutilmoqda. Hozirgi inflyatsiya darajasining asosiy sababi energetika sohasidagi islohotlar, shu jumladan energiya tarif siyosatini qayta ko'rib chiqish deb ataladi.