Amaldagi inklyuziya: investitsiya forumida ayol tadbirkorlarni qo'llab-quvvatlash yo'llari muhokama qilindi

Toshkent xalqaro investitsiya forumi doirasida o'tkazilgan "bo'shliqni bartaraf etish: tadbirkor ayollar uchun inklyuziv ekotizimlarni shakllantirish" panel sessiyasida davlat tuzilmalari, xalqaro tashkilotlar, banklar va xususiy sektor ekspertlari biznesdagi gender to'siqlarini bartaraf etish bo'yicha strategik qadamlarni muhokama qildilar.

BMT taraqqiyot dasturi ma'lumotlariga ko'ra, 2024-yilda O'zbekistonda tadbirkor ayollar soni 2,1 milliondan oshdi — bu 2020-yilga nisbatan qariyb yetti baravar ko'p. O'sishiga qaramay, ayollarning atigi 17 foizi rasmiy korporativ sektorda ishtirok etadi va deyarli yarmi professional va oilaviy majburiyatlarni birlashtirish zarurati bilan bog'liq qiyinchiliklarga duch keladi.

BMTTD doimiy vakili Akiko Fujii 4000 dan ortiq ayollar o'rtasida o'tkazilgan so'rov natijalarini taqdim etdi. Asosiy to'siq — bu ayollarning biznesni kengaytirish imkoniyatini cheklaydigan to'lanmagan oilani parvarish qilish ishi. Ma'lumotlar shuni ko'rsatadiki, an'anaviy gender rollari ayollarning iqtisodiyotga jalb qilinishiga sezilarli ta'sir ko'rsatishda davom etmoqda.

Prezident ma'muriyatidagi bo'linma rahbari Nozima Davletova institutsional qo'llab-quvvatlashga e'tibor qaratdi. Uning so'zlariga ko'ra, so'nggi yillardagi islohotlar ayollarning tadbirkorlikdagi ishtirokini kengaytirish uchun asos yaratdi, ammo ijtimoiy munosabat hali ham biznes faoliyatining boshlanishiga to'sqinlik qilmoqda. 3000 dan ortiq ayollarni qamrab olgan "Hamroh" dasturi nafaqat moliyaviy vosita, balki resurslarni mas'uliyatli boshqarish uchun ta'lim platformasi bo'lib xizmat qiladi.

Moliyaviy kirish munozaraning asosiy mavzusidir. YeTTBning O'zbekistondagi vakolatxonasi direktori Andrey Aranitasi o'tgan yilning o'zida bank kichik va o'rta biznesga 1700 ga yaqin kredit berganini ma'lum qildi. 2020 yildan beri ayollar va yoshlarni qo'llab-quvvatlash uchun taxminan 200 million dollar ajratildi.moliya sohasida gender tengligini rivojlantirishga qaratilgan we Finance Code tashabbusiga alohida e'tibor qaratilmoqda.

Osiyo taraqqiyot bankining mintaqaviy direktori Enriko Pinali moliyaviy inklyuziyani oshirish borasidagi taraqqiyotni ta'kidladi. Joriy hisob-kitoblarga ko'ra, bank hisob raqamlariga ega bo'lgan ayollar ulushi 2021-yildagi 46 foizdan 2024-yilda 62 foizga oshgan. Shunga qaramay, tarkibiy muammolar saqlanib qolmoqda — raqamli tafovutdan moliyaviy savodxonlikning etarli emasligigacha. Ushbu to'siqlarni olib tashlash moliyaviy xizmatlardan teng foydalanishni ta'minlash uchun juda muhimdir, dedi Pinali.

Biznes sektori ham imkoniyatlarni kengaytirishga qaratilgan sa'y-harakatlarni namoyish etadi. Care CSR Ltd asoschisi Malika Sharipova tenglikni targ'ib qilishda yirik kompaniyalarning rolini ta'kidladi: Uzum platformasi "Hamroh" dasturi ishtirokchilariga Uzum Marketda alohida joy ajratdi, Korzinka esa ayollarning rahbarlik lavozimlaridagi ulushini oshirmoqda. Bugungi kunda tarmoqdagi nazoratchilarning 45 foizi va menejerlarning 30 foizi ayollardir.

Panel ishtirokchilari inklyuziv tadbirkorlik muhitini yaratish uchun kelishilgan davlat siyosati, ayollar salohiyatini rivojlantirishga barqaror investitsiyalar va professional tarmoqlarni kengaytirish zarurligi to'g'risida kelishib oldilar. Davlat, xalqaro institutlar va biznesning qo'llab-quvvatlashi nafaqat ishtirok etishga, balki har bir ayolning iqtisodiyotdagi muvaffaqiyatiga ham tizimli va yo'naltirilgan bo'lishi kerak.