Kiberjinoyatchilik
O'zbekiston iqtisodiyotini jadal raqamlashtirish sharoitida kiberjinoyatchilar tobora takomillashib bormoqda. Yaqinda Jedi Media marketing agentligi reklama platformasi foydalanuvchilariga qaratilgan yangi firibgarlik sxemasini aniqladi OLX.uz.
Firibgarlikning mohiyati
Мошенник, выдавая себя за потенциального покупателя, утверждает, что не может лично забрать товар (прим – “нет времени, занят на работе”), а Яндекс.Доставке не доверяет. Он предлагает воспользоваться службой доставки BTS Express и предоставляет ссылку на сайт, где продавцу необходимо ввести данные своей банковской карты для получения оплаты, которую “покупатель” уже якобы перевел на личный кабинет сайта BTS. Однако, просим обратить внимание, что BTS Express не занимается передачей оплаты продавцу, а только доставляет посылки. Таким образом, введение данных карты на фальшивом сайте приводит к их компрометации.
Konstantin Kotovkompaniyaning it-ishlab chiqish bo'limi boshlig'i ta'kidlashicha, hatto eng tajribali foydalanuvchilar ham kiber firibgarlarning qurboniga aylanishlari mumkin-agar fokuslar o'z vaqtida tan olinmasa:
"Firibgarlar soxta saytlarni haqiqiy deb yashirishadi, tashqi ko'rinishini — logotiplarni, bezaklarni, ranglarni nusxalashadi.
Sayt manzilini tekshiring. Agar manzil g'alati bo'lsa, raqamlar, belgilar yoki shubhali subdomainlar to'plami bilan, masalan, bts.inc449z.com rasmiy o'rniga bts.uz - bunday saytni darhol yoping.
Fishing saytlaridan himoya qilish uchun antivirus dasturini muntazam ravishda yangilab turing.
Boshqa tarafdagi odam muloyim va ishonarli ko'rinsa ham, chat va SMS havolalarini bosmang. Ayniqsa, agar siz shoshayotgan bo'lsangiz - "kuryer allaqachon ketmoqda"," pul tez orada yonib ketadi","sizga hozir kerak". Bu keng tarqalgan bosim usuli.
Tafsilotlarga e'tibor bering: soxta saytlarda ko'pincha imlo xatolari, takrorlanmaydigan logotiplar, buzilgan tugmalar yoki himoyalangan sahifalarga olib kelmaydigan shakllarning nusxalari mavjud.
Bank ilovasida ikki faktorli autentifikatsiyani yoqing. Agar karta ma'lumotlari qandaydir tarzda firibgarlarga tushsa ham, bu sizning mablag'laringizni ruxsatsiz hisobdan chiqarishdan himoya qilishi mumkin.
Va umuman olganda, kiber firibgarlik usullari to'g'risida xabardorlikni oshirish kerak. Bugungi kunda firibgarlar professional sotuvchilar kabi ishlaydi: ular ishonchli, muloyim, sabrli. Shuning uchun biz bir xil darajada ehtiyot bo'lishimiz kerak. Pulingizni xavf ostiga qo'yishdan ko'ra, bitimdan voz kechish yaxshiroqdir."
O'zbekistonda kiber jinoyatlar statistikasi
Ichki ishlar vazirligi ma'lumotlariga ko'ra, 2024-yilda O'zbekistonda 58 800 ta kiber jinoyatlar qayd etilgan bo'lib, ularning 97,7 foizi bank kartalaridagi firibgarlik bilan bog'liq. 2024-yilda kiberhujumlarning umumiy soni 12 milliondan oshdi, bu 2023-yilga nisbatan 1 millionga ko'p.
Raqamli tahdidlarning kuchayishi bilan hushyor bo'lish va shaxsiy ma'lumotlarni taqdim etish bo'yicha har qanday so'rovlarga tanqidiy munosabatda bo'lish muhimdir.
Основательница и генеральный директор компании Wildberries Татьяна Ким в четвертый раз подряд признана самой богатой женщиной России. Ее состояние оценивается…
Илон Маск объявил о планах SpaceX по созданию четвертой версии ракеты Starship, которая должна стать крупнейшей в истории космонавтики и…
Компания Google объявила о запуске программы бета-тестирования приложения YouTube для Android TV, открыв пользователям доступ к новым экспериментальным возможностям сервиса.…
В 2025 году одним из ключевых направлений в дизайне швейцарских люксовых часов стал фисташковый оттенок. Этот мягкий и прохладный тон,…
Китайская индустрия электромобилей за последние годы превратилась в один из главных факторов трансформации мирового автомобильного рынка. Стремительные темпы роста производства…
Азиатский банк развития одобрил выделение кредита в размере 233,1 миллиона долларов США для реализации крупного инфраструктурного проекта в Каракалпакстане. Средства…